EEG Biofeedback to nowoczesna metoda rehabilitacji, która znajduje szerokie zastosowanie w logopedii i neurologopedii. Wykorzystuje się ją między innymi u dzieci z opóźnieniami czy zaburzeniami rozwoju mowy o różnym pochodzeniu: w mózgowym porażeniu dziecięcym, w Autyzmie, zespole Aspergera, dysfazji rozwojowej, po udarze, operacjach mózgu, a także w specyficznych zaburzeniach uczenia się (dysleksji, dysgrafii, dyskalkulii, dyspraksji, itp.)
Metoda EEG Biofeedback stanowi wsparcie dla terapii różnego rodzaju, w tym też terapii logopedycznej i neurologopedycznej. Jest nieinwazyjna, nie powoduje skutków ubocznych. Polega ona na obrazowaniu i kontrolowaniu pracy fal mózgowych, co pozwala na wypracowanie prawidłowego wzorca czynności.
Jej początki sięgają lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku, a dzięki ciągłemu rozwojowi badań w tej dziedzinie, EEG Biofeedback znalazło szerokie zastosowanie na polu neurorehabilitacji. Do treningu potrzebne są: dwa aparaty EEG, elektrody oraz dwa monitory. Umieszczone na głowie pacjenta elektrody pozwalają na rejestracje jego fal mózgowych. Na monitorze wyświetlony zostaje zapis graficzny czynności bioelektrycznych. Poprzez ustalenie progów dla konkretnych fal mózgowych terapeuta może stymulować lub hamować ich pracę. Metoda ta opiera się na sprzężeniu zwrotnym – feedback – między stanem psychicznym, a czynnością neurofizjologiczną. Z tego też powodu poprawia efektywność terapii logopedycznej i neurologopedycznej, która wykorzystuje wiedzę z licznych dziedzin, takich jak psychologia, pedagogika, neurobiologia, lingwistyka oraz medycyna.
Trening EEG Biofeedback ma na celu zwiększenie tzw. neuroplastyczności mózgu.
Poprze zwiększenie neuroplastycznośći mózgu modyfikuje się i zwiększa liczba połączeń synaptycznych, dzięki którym wytwarzają się dodatkowe drogi odbioru obiegu informacji, dochodzi do selekcji pobudzonych neuronów i komórek glejowych, aktywują się tzw. milczące snapsy (J.Vetulani, W. Pakszys., Skrypt do kursu I stopnia, EEG Instytut, Warszawa 2018).
Metoda EEG Biofeedback ma dwa kierunki zastosowania. Pierwsze to edukacyjno-treningowe, kierowane do osób zdrowych. Celem jest tu usprawnienie pracy mózgu, zwiększenie jego możliwości. Trening taki pozwala zwiększyć koncentrację, rozwinąć kreatywność, a nawet rozładować napięcie emocjonalne.
Zastosowanie terapeutyczne dotyczy pacjentów w każdym wieku, zarówno dzieci, jak i osób dorosłych. EEG Biofeedback wykorzystywany jest wspomagająco w leczeniu zaburzeń mowy – między innymi jąkania, afazji typu motorycznego jak i afazji typu Wernicka, czy dysartrii. Konieczna obok tego jest też bezpośrednia praca z pacjentem, podczas której nauczy się on nie tylko samokontroli, ale również właściwej artykulacji i prawidłowej mowy gramatycznej, a to dać może jedynie praktyka.
Opracowanie: Agnieszka Podlasiak
Logopeda, Neurologopeda